قطع یا همان سایز کتاب در حقیقت به اندازه طول و عرض کتاب گفته می شود. بر اساس کاربرد و نوع کتاب قطع های مختلفی وجود دارد. در سال های نخست پیدایش دستگاه چاپ، قطع کتاب های چاپی مانند نسخه های خطی بود. اما به گذشت زمان چاپ کنندگان کتاب به این امر پی بردند که استفاده از اندازه های مختلف موثرتر خواهد بود. زیرا هم حمل و نقل آن آسان و هم در کاهش مصرف کاغذ نقش بسیار موثری را دارد. به همین منظور کتاب ها را بر اساس نوع و کاربرد آن ها در سایزهای مختلفی چاپ کردند.
در حال حاضر قطع های مختلفی برای چاپ انواع کتاب ها و مجلات وجود دارد. در این مقاله از فرازسافت قصد داریم شما را با انواع قطع کتاب و ویژگی های آن ها آشنا سازیم. پس با ما همراه باشید.
در ادامه به معرفی انواع قطع خواهیم پرداخت و اطلاعات کاملی را در خصوص اندازه، ویژگی و موارد استفاده در اختیار شما قرار خواهیم داد.
در حال حاضر مرسوم ترین قطع در ایران قطع وزیری است که این کتاب ها در ابعاد ۱۷ در ۲۴ سانتیمتری و ۱۶٫۵ در ۲۳٫۵ سانتیمتری صحافی می شوند. متن داخل این کتاب ها در ابعاد B5 می باشند. از این قطع برای چاپ کتاب های درسی، علمی و دانشگاهی بیشتر استفاده می شود. قطع وزیری در استاندارد آمریکا به نام Medium octavo مشهور است.
از این قطع برای کتاب هایی که کمی از اندازه معمولی کوچکتر هستند، استفاده می شود. همچنین زمانی که تعداد صفحات کتاب کم است از این قطع برای بهتر دیده شدن کتاب استفاده می کنند. کتاب هایی با قطع رقعی استاندارد دارای ابعاد ۱۴٫۵ در ۲۱٫۵ هستند. فایل متن این کتاب ها نیز در ابعاد B5 تعریف شده است. البته قابل ذکر است که عرض متن حدود ۱۰ سانتیمتر و ارتفاع آن به ۱۷٫۵ سانتیمتر می رسد. از قطع رقعی استاندارد برای چاپ رمان، داستان ها و محتوا محور که دارای تصاویر کمی هستند، استفاده می شود.
در این نوع قطع باید به نکاتی مانند اندازه قلم، فواصل خطوط و حواشی متن از صفحه را بسیار دقت کرد زیرا اگر صفحه آرایی کتاب به دقت صورت نگیرد باعث خستگی چشم خواننده خواهد شد.
اندازه کتب با قطع رقعی کوچک در حدود ۱۴٫۳ در ۲۰ سانتیمتر می باشد و فایل من این کتاب ها در ابعاد A5 تعریف شده است. از قطع رقعی کوچک برای چاپ کتاب های دیجیتالی و به منظور کاهش هزینه های مصرف کاغذ استفاده می شود.
از این قطع بیشتر برای برخی از کتاب های آموزشی، پایان نامه ها و کتاب های نفیس استفاده می شود. کتاب هایی با قطع رحلی معمولا با ابعاد ۲۰٫۵ در ۲۸٫۵ سانتیمتری صحافی می شوند و متن آن ها نیز در ابعاد A4 تعریف شده است. صفحه بندی این نوع کتاب ها بسته به نوع محتوا متغیر و به صورت تک ستونی و دو ستونی می باشد.
این قطع ها دارای طول و عرض برابر هستند و ابعاد آن ها ۲۰ در ۲۰ می باشد. فایل متن کتاب هایی که با قطع خشتی و جیبی صحافی می شوند، B6 است. صفحه بندی این کتاب ها با قلم ریزتر و فاصله خطوط کم انجام می شود. به همین دلیل حجم و اندازه این کتاب ها کوچک بوده و بسیار شیک و زیبا هستند. همچنین به دلیل وزن سبک و ناچیز، حمل آن ها بسیار راحت خواهد بود.
این نوع کتاب ها دارای ارتفاع بیشتری نسبت به عرض خود هستند و ابعاد آن ها در حدود ۱۱ در ۲۲ می باشد. در صفحه آرایی کتاب هایی با قطع پالتویی باید به زیباسازی و سلیقه خواننده بسیار توجه داشت. به دلیل اندازه کوچک این کتاب ها بهتر است که مطالب زیاد در یک صفحه قرار داده نشود تا کیفیت کار پایین نیاید.
در ادامه شما را با رایج ترین قطع های کتاب در ایران آشنا خواهیم ساخت که آن را در قالب یک جدول برای شما فراهم آورده ایم.
نام قطع نشریه |
ابعاد به سانتیمتر قبل از برش |
ابعاد حدودی استاندارد |
تعداد صفحه در یک طرف کاغذ |
کاغذ پیشنهادی جهت شیت بندی |
اندازه قطع وزیری کتاب |
۲۳٫۵× ۵/۱۶ | B5 | ۸ | ۵۰×۷۰ |
اندازه قطع رقعی |
۲۱٫۲× ۱۴٫۱ | A5 | ۸ | ۶۰×۴۵ |
ابعاد قطع ربعی |
۱۶٫۵× ۱۲ | B6 | ۱۶ | ۵۰×۷۰ |
سایز قطع رحلی |
۲۸× ۲۱ | A4 | ۴ | ۶۰×۴۵ |
اندازه قطع رحلی بزرگ (مدیران) |
۳۳× ۲۴ | B4 | ۴ | ۵۰×۷۰ |
ابعاد قطع خشتی بزرگ |
۲۲× ۲۲ | – | ۶ |
۵۰×۷۰ |
سایز قطع خشتی کوچک |
۱۹× ۱۹ | – | ۶ | ۶۰×۴۵ |
سایز قطع جیبی |
۱۵× ۱۱ | – | ۱۶ | ۴۵×۶۰ |
اندازه قطع پالتویی بزرگ |
۲۲× ۵/۱۱ | – | ۱۲ | ۵۰×۷۰ |
ابعاد قطع پالتویی کوچک |
۱۹× ۱۰ | – | ۱۲ | ۶۰×۴۵ |
قطع |
حاشیه خارجی |
حاشیه داخلی |
حاشیه از پایین | حاشیه از بالا |
سایز رقعی و قطع وزیری |
۲۳ | ۲۳ | ۲۵ | ۳۰ |
قطع کتاب رحلی تک ستون |
۳۰ | ۲۵ | ۳۰ | ۴۰ |
اندازه کتاب قطع پالتویی و خشتی |
۲۳ | ۲۲ | ۲۰ | ۲۰ |
قطع جیبی |
۲۵ | ۲۰ | ۲۵ | ۲۰ |
یا یکی دیگر از مقالات آموزشی فرازسافت در خدمت شما بودیم. در این مقاله آموزشی اطلاعاتی را در خصوص انواع قطع کتاب در اختیار شما قرار دادیم. امیدواریم که این مقاله نیز مورد توجه شما قرار گرفته باشد. با دیگر آموزش ها و محصولات ما در فرازسافت همراه باشید.
اداه مطلب :
https://www.farazsoft.ir/types-of-octavo-book-size/
درباره این سایت